Odczuwanie bólu zależy od nastawienia

Każda metoda leczenia częściowo opiera się na efekcie placebo, psychologicznej sugestii, że terapia będzie skuteczna. Naukowcy założyli, że efektywność działania leków będzie zależna od tego, jak bardzo pacjenci chcą, żeby zadziałały, wiary w to i zaufania do personelu medycznego.

"Lekarze i pielęgniarki mogą przekazywać dużo informacji na temat leczenia i jego skuteczności przez swoje gesty i słowa. Wiemy, że terapia zaaplikowana przez lekarza, do którego pacjent ma zaufanie, jest bardziej efektywna. Podobnie wykazano, że czerwone pigułki są bardziej skuteczne niż zielone. Biorąc pod uwagę dostępne dane, chcieliśmy sprawdzić, czy opisane efekty są wynikiem oczekiwań co do skuteczności terapii i zaufania do osoby zalecającej leczenie" - tłumaczą autorzy pracy.

Dwudziestu czterech spośród uczestników badania poddano na początku eksperymentu działaniu łagodnego bodźca cieplnego. Krem (placebo) nałożono na ramiona badanych, informując ich, że tylko maść na jednym z ramion jest środkiem miejscowo znieczulającym. Po zastosowaniu maści, badacze zmniejszyli intensywność bodźca cieplnego przykładanego do jednego z ramion, nie informując o tym uczestników eksperymentu.

Intensywność bodźca była stopniowo zwiększana do początkowej wartości. Uczestnicy z grupy kontrolnej (nie zastosowano u nich żadnej maści) odczuli zwiększenie nasilenia ciepła. Aż 67 proc. z grupy ochotników, u których zastosowano krem (placebo), nadal odczuwało gorąco jako mniej dokuczliwe i bolesne. Autorzy pracy tłumaczą:

"Oczekiwanie, że ból zostanie uśmierzony prowadzi do wydzielenia w mózgu endorfin, naturalnych substancji przeciwbólowych, które wywołują u nas dobre samopoczucie". Naukowców zaskoczyła różnorodność odpowiedzi badanych ochotników na efekt placebo. Jedna trzecia uczestników odczuła redukcję bólu tylko w obrębie posmarowanego kremem ramienia, kolejna grupa badanych w obydwu ramionach.

Różne reakcje prawdopodobnie są związane z różnymi oczekiwaniami, jakie mieli badani co do stopnia zniesienia bólu przez aplikowaną im maść. "Nasze obserwacje sugerują, że różne osoby różnie reagują na efekt placebo, co z pewnością ma wpływ na ich reakcję na prawdziwe leczenie. Zrozumienie tych różnic może przyczynić się do lepszej współpracy pomiędzy pacjentami i lekarzami oraz pielęgniarkami, ponadto zrozumienie tego zagadnienia ułatwi planowanie badań klinicznych i zredukuje koszty opracowywania nowych środków przeciwbólowych dla pacjentów chorych na raka czy reumatyzm" - podsumowują autorzy pracy.

"Kolejną ekscytującą możliwością byłoby opracowanie terapii opartej na działaniu leków i rozmowie z pacjentem w celu zwiększenia odpowiedzi na placebo. Planujemy zbadać skuteczność takiej metody" - dodają naukowcy. (PAP)