Wegetarianie przypisują zwierzętom więcej ludzkich cech i emocji, niż osoby jedzące mięso - wynika z badań polskich i niemieckich naukowców, opublikowanych w "European Journal of Social Psychology".
Naukowcy wykonali trzy badania w 3 językach - niemieckim, polskim i angielskim. Badaniu poddano dwie grupy - osoby jedzące mięso oraz wegetarian i wegan.
Badania realizowano w 2009 r. i 2010 r. za pomocą ankiety internetowej i papierowej. Uczestniczyły w nim w sumie 522 osoby, w tym 228 osób jedzących mięso. Badanie przeprowadzili: dr Michał Bilewicz (UW), dr Marek Drogosz (SWPS, IP PAN) i Roland Imhoff (Uniwersytet w Bonn).
Badanie udowodniło, że wegetarianie przypisują zwierzętom więcej ludzkich cech niż osoby mięsożerne. Dzieje się tak zwłaszcza gdy chodzi o zwierzęta hodowlane. Trochę inaczej sytuacja wygląda w przypadku zwierząt domowych, którym żadna z badanych grup nie odmawia umiejętności przeżywania emocji - relacjonuje Osica.
Zdaniem naukowców wpływ na sposób, w jaki ludzie postrzegają zwierzęta, ma ich światopogląd.
"Osoby mięsożerne mają skłonność do definiowania swojej grupy jako lepszej od innych - np. grupy osób nie jedzących mięsa, podczas gdy dla wegetarian hierarchiczna struktura społeczna ma mniejsze znaczenie. Nie bez znaczenia pozostaje także to, że ludzie postrzegają zwierzęta przez pryzmat swoich działań - osoby, które jedzą produkty mięsne, przypisują zwierzętom mniej ludzkich cech" - zwraca uwagę dr Marek Drogosz.
Z badania wynika, że zarówno wegetarianie, jak i osoby jedzące mięso w podobny sposób opisują pierwotne emocje (tj. strach, wściekłość) u zwierząt hodowlanych i domowych. W istotnym stopniu różnią się natomiast, jeśli chodzi o emocje wtórne (tj. melancholia, poczucie winy). Wegetarianie dostrzegają je zarówno u zwierząt hodowlanych, jak i domowych, natomiast osoby drugiej grupy badanej w dużo mniejszym stopniu przypisują je zwierzętom hodowlanym niż domowym.Sprostowanie dotyczące artykułu:
Czy świnie odczuwają ludzkie emocje?
Wegetarianie znacznie częściej aniżeli osoby jedzące mięso dostrzegają w zwierzętach emocje wtórne, czyli powszechnie uznawane za wyłącznie ludzkie. Do tych emocji zaliczane są m.in. melancholia, miłość czy nostalgia. W najnowszym numerze European Journal of Social Psychology ukazała się praca Michała Bilewicza z Wydziału Psychologii UW we współpracy z Rolandem Imhoffem i Markiem Drogoszem, ukazująca różnice w postrzeganiu zwierząt między wegetarianami a osobami jedzącymi mięso.
Autorzy dowodzą, na podstawie trzech badań przeprowadzonych w Polsce, Niemczech i Stanach Zjednoczonych, że spożywanie mięsa związane jest ze specyficzną zmianą postrzegania zwierząt. Szczególnie zwierzętom hodowlanym (np. świniom) odmawia się nie tylko emocji wtórnych, lecz również wielu innych właściwości psychologicznych uznawanych za wyłącznie ludzkie.
– W ten sposób mięsożercy podtrzymują swój wizerunek jako osób moralnych. Nie dostrzegają w zwierzętach wielu emocji, umiejętności poznawczych czy cech osobowości. Dzięki temu łatwiej można uzasadnić ich zabijanie – dowodzi dr Bilewicz. Niedawne badania z użyciem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego potwierdzają, że wyłącznie u wegetarian cierpienie zwierząt aktywizuje te okolice mózgu, które odpowiedzialne są za współczucie. U mięsożerców widok cierpiących zwierząt aktywizuje głównie okolice odpowiedzialne lęk i obrzydzenie.
Omawiane wyniki wzbudziły duże zainteresowanie światowych mediów: artykuły dotyczące pracy polskich i niemieckich badaczy ukazały się m.in. na łamach niemieckiego Süddeutsche Zeitung, austriackiego Der Standard i naukowego serwisu internetowego National Affairs. Projekt badawczy dr Bilewicza jest dofinansowany z programu Focus FNP.
Więcej informacji na temat badań udziela:
Dr Michał Bilewicz, E-mail: bilewicz@psych.uw.edu.pl