Ustal, czy życie ma sens
Czy życie ma dla ciebie sens? Można to ustalić w bardzo prosty sposób. Okazuje się, że w najbardziej popularnym teście psychologicznym do pomiaru sensu życia, zamiast 20 pytań, czasami wystarczy zadać zaledwie 6 - tak ustalili badacze z katowickiego wydziału Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.
Test określa subiektywny stan psychiczny konkretnej osoby związany z odczuwaniem podmiotowej satysfakcji z życia. Jego część ilościowa składa się z 20 pozycji, które, zgodnie z tradycyjną teoretyczną interpretacją, dotyczą siedmiu kategorii symptomów, takich jak: cele życia, sens życia, afirmacja życia, ocena siebie, ocena własnego życia, wolność i odpowiedzialność oraz stosunek do śmierci i samobójstwa.
"Podejmując badania chcieliśmy sprawdzić, czy Test Sensu Życia może być konkurencyjny wobec współczesnych miar sensu życia zarówno ze względu na walory psychometryczne, jak i wyjaśnianie mechanizmów dobrego życia - wyjaśnia dr Maciej Januszek, psycholog i współautor badania z katowickiego wydziału SWPS. - Po przeprowadzeniu analiz statystycznych uzyskaliśmy wersję narzędzia zawierającą 6 zamiast 20 pozycji, które wchodzą w skład jednej kategorii symptomów odpornej na wiek, płeć i wykształcenie badanych. Zadaliśmy sobie pytanie, co mierzy to narzędzie po redukcji pozycji testowych i, czy wersja 6-pytaniowa może spełnić swoje zadania w praktyce klinicznej".
Krótsza wersja Testu Sensu Życia może służyć do oceny zmiany poczucia sensu życia w terapii, czyli do mierzenia efektów oddziaływań terapeutycznych niezależnie od ustąpienia objawów depresji i lęku. Poza tym może być przydatna do badania osób starszych, dla których wypełnienie pełnej wersji testu jest problematyczne.
Na drodze analiz, z testu usunięto pozycje z
kategorii dotyczących śmierci i samobójstwa, odpowiedzialności za
podjęte działania oraz oceny siebie. Wykluczone zostały także pozycje o
charakterze afektywnym. Naukowcy wykazali, że dzięki takim zmianom,
pomiar poczucia sensu życia nie ma związku z lękiem i objawami
somatycznymi depresji (np. zaburzeniami snu czy utratą wagi).
"Poszukiwanie sensu życia traktowane jest w psychologii pozytywnej jako wskaźnik dobrostanu czy specyficzna postać szczęścia. Takie rozumienie sensu życia stanowi uzupełnienie podejścia klinicznego, koncentrującego się na sytuacjach trudnych czy nawet ekstremalnych i ich konsekwencjach w postaci zaburzeń psychicznych" - tłumaczy koordynator badania, dr Jolanta Życińska, psycholog z katowickiego wydziału SWPS.
W badaniu wzięło udział 426 osób w wieku od 18 do 94 lat, przy czym osoby po 65. roku życia musiały spełnić dodatkowe kryteria doboru, tzn. brak objawów otępienia oraz podjęcie roli społecznej charakterystycznej dla okresu senioralnego (np. przejście na emeryturę, posiadanie wnuków). W badaniach oprócz Testu Sensu Życia wykorzystano Inwentarz Depresji Beck'a oraz Geriatryczną Skalę Oceny Depresji.
Test Sensu Życia J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka, który powstał w latach 60. ubiegłego wieku głównie na potrzeby praktyki klinicznej, jest jednym z najstarszych i najczęściej wykorzystywanych narzędzi do pomiaru poczucia sensu życia. Ze względu na coraz większe zainteresowanie psychologii pozytywnej zagadnieniem sensu życia, narzędzie to cieszy się rosnącą popularnością w badaniach empirycznych.
poleca:
