Urządzenia monitorujące czy człowiek mówi prawdę czy kłamie, mamy od zawsze. Ale nigdy nie były jednoznacznie uznawane przez sąd. Naukowcy próbują więc dalej. Teraz wzięli się za internetowe czaty, smartfony i komunikatory.
Kiedy w potoku wiadomości tekstowych - wysyłanych za pomocą SMS-ów, czatów, czy komunikatorów internetowych - nastąpi niespodziewana przerwa po jednej ze stron, można podejrzewać, że kryje się za nią coś podejrzanego. Do takich wniosków doszli naukowcy z Brigham Young University (BYU) w stanie Utah w USA.
Przeprowadzone przez nich badanie dowiodło, że kiedy ludzie kłamią, odpowiedź na SMS-a czy inny komunikat tekstowy zajmuje im więcej czasu niż w normalnych warunkach. Poza tym wprowadzają wówczas więcej zmian, czyli częściej edytują swą wiadomość, i w efekcie wysyłają odpowiedzi krótsze niż zwykle.
"Cyfrowe rozmowy to niezwykle podatny grunt dla oszustw i oszustów. Pozwalają łatwo ukryć tożsamość, wyglądają na wiarygodne, nawet gdy takimi nie są - mówi prof. Tom Meservy, kierownik badania. - Sprawę pogarsza to, że my - ludzie - jesteśmy bardzo słabi w wykrywaniu takich oszustw".
Według Meservy’ego, przeciętny człowiek wykrywa kłamstwa ze skutecznością na poziomie 54 procent. To wynik niewiele lepszy niż gdyby rzucić monetą! Jeszcze trudniej stwierdzić, czy ktoś kłamie, jeśli rozmowa nie toczy się w cztery oczy, ale w internecie czy za pośrednictwem SMS-ów. Nie widząc wyrazu twarzy ani nie słysząc głosu rozmówcy, mylimy się częściej.
Zespół badaczy z BYU we współpracy z kolegami z Uniwersytetu Nebraski w Omaha i Uniwersytetu Arizony postanowił więc przeprowadzić eksperyment, który umożliwiłby zdefiniowanie konkretnych zachowań, mogących świadczyć o tym, że internetowy rozmówca kłamie.
W tym celu naukowcy stworzyli program komputerowy zdolny do prowadzenia rozmów z ludźmi za pośrednictwem internetu.
Do udziału w doświadczeniu zaprosili ponad 100 studentów z dwóch dużych amerykańskich uczelni. Każdemu z nich program zadawał 30 pytań. Uczestnikom nakazano udzielić prawdziwej odpowiedzi na 15 pytań, a w przypadku kolejnych 15 - skłamać.