Mechanizmy samokontroli

Badaniem samokontroli emocji zajmuje się profesor Lucyna Golińska z Zakładu Psychologii Osobowości i Różnic Indywidualnych Instytutu Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego. "Mówiąc o samokontroli emocji mam na myśli świadome lub nawykowe działania człowieka, których celem jest wywołanie zmiany w przeżywanych emocjach - mówi profesor Golińska. - Jednym z przejawów samokontroli emocji jest próba zmniejszania intensywności negatywnych wrażeń i intensyfikowania doświadczania szczęścia, ciekawości czy miłości."

Według profesor Golińskiej samokontrola może zabezpieczać przed wystąpieniem negatywnych wrażeń i polega wówczas na unikaniu sytuacji, które są ich źródłem. Jednak stałe unikanie takich sytuacji jest niewykonalne. Wówczas pozostaje radzenie sobie z danymi uczuciami. Pomocne jest wtedy modyfikowanie odbioru informacji przez koncentrację na wybranych elementach, skupienie się na zadaniach nie związanych z daną sytuacją lub takie o niej myślenie, które zmieni jej emocjonalny charakter.

Zgodnie z wynikami badań, prowadzonymi przez Wojciecha Białaszka z Katedry Psychologii Biologicznej Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, w zjawisku samokontroli należy uwzględnić pewną ciągłość.

"Ludzie nieustannie stają przed dylematami i wyborami życia codziennego, które składają się na wzorce zachowań - mówi naukowiec. - Te pojedyncze, chwilowe wybory wchodzą w skład szerszych kategorii i wzorów zachowania. W efekcie otrzymujemy coś w rodzaju sekwencji czy łańcuchów wyborów, które w pewien sposób określają nasze postawy czy styl życia."

Dopiero w ostatnich latach naukowcy zaczęli badać prawa rządzące wyborem i realizowaniem określonych łańcuchów pojedynczych wyborów. Dlatego aktualnie projektuje się takie eksperymenty, gdzie jeden wybór pociąga za sobą kilka odległych od siebie w czasie nagród lub kar. Możliwe, że dzięki temu odkryjemy nowe zależności, które rządzą mechanizmami samokontroli, uważa Białaszek.

Źródło: http://www.naukawpolsce.pl