Nowe czynniki w etiologii otyłości

Od tamtej pory, czyli od ponad 30 lat, naukowcy na całym świecie prowadzą intensywne badania nad właściwościami i znaczeniem tych związków zarówno w fizjologicznych, jak i patologicznych stanach organizmu.

Wyróżnia się cztery główne rodzaje opioidów: endrofiny, enkefaliny, dynorfiny i neoendorfiny. Wiadomo, że pełnią one rolę neuroprzekaźników i neuromodulatorów. Biorą udział w wielu ważnych czynnościach życiowych , m.in. w percepcji bólu, w mechanizmach stresu, zjawiskach immunologicznych, regulacji łaknienia, temperatury ciała, czynności układu krążenia i układu oddechowego, w procesach uczenia i pamięci, a także w regulacji nastroju.

Opioidy endogenne są aktualnie przedmiotem intensywnych badań. Najnowsze z nich dowiodły, że u osób otyłych podczas spoczynku występują podwyższone stężenia tych związków. Na podstawie doświadczeń przeprowadzonych na szczurach można przypuszczać, że takie zwiększone stężenia w otyłości odpowiadają nie tylko za nadmierne spożycie posiłków, ale też za zaburzoną regulację czynności oddechowych. Badaniem tych zależności zajmuje się zespół naukowców z Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW.

"Działanie opioidów endogennych w układzie nerwowym łączy się z pobieraniem pokarmu i pozytywnym wzmocnieniem w układzie nagrody" - wyjaśnia prof. Joanna Gromadzka-Ostrowska z Katedry Dietetyki SGGW. Jak tłumaczy, układ nagrody, wraz z układem pobudzenia i układem poznawczym, należą do tzw. wielkich układów funkcjonalnych, generujących określone zachowania. "U osób otyłych stwierdzono zwiększony poziom beta-endorfiny w osoczu oraz w płynie mózgowo-rdzeniowym - dodaje Michał Oczkowski z zespołu badawczego. -

Niekontrolowane jedzenie dla przyjemności i preferowanie pokarmów o słodkim smaku nasilają wydzielanie tych związków. I właśnie takie zwiększone wydzielanie endogennych opioidów w układzie nagrody wydaje się być istotnym czynnikiem w etiologii otyłości, a związki o charakterze antagonistycznym do tych peptydów mogą być skutecznym środkiem w terapii nadwagi". (PAP)